An lot manniè konsivwè divini Matinik

Raphaël Confiant

      Ni pliziè kalté model politisien adan ti péyi Matinik-la : ni sa ki ka goumen pou trapé an pos mè, konséyé téritorial, dépité oben sénatè épi ni dot éti sé dabò-pou-yonn divini péyi-a yo ni nan kabech-yo.

      Louis Boutrin, met-a-manyok an parti yo ka kriyé MARTINIQUE-ECOLOGIE ek konséyé ekzékitif adan la-CTM (Kolektivité Téritorial Matinik), ka touvé kò'y adan déziem model-la. Sé poutji i toujou fè débriya pou espitjé pozision'y ek travay-li kisiswa adan jounal i mété doubout, kisiswa asou nichtwel parti'y la, kisiswa adan dives liv i pibliyé.

    Sé kon sa, apré i té fè an manda 5 lanné kon konséyé réjional, i pibliyé, nan lanné 2004, an liv yo ka kriyé Au-delà des discours (Ibis Rouge) éti i ekspozé travay-la i fè pannan tout sé lanné-tala, difikilté i jwenn, sa i rivé fè ek sa i pa rivé fè. Nan lanné 2007, i matjé 2 liv épi Raphaël Confiant asou an salopté pestisid yo ka kriyé "klowdékòn" ki pwézonnen tè, lariviè, nich-dlo anba tè ek bòdaj lanmè Matinik pannan pasé 30 lanné. Silon sa sé siantifik-la ka di, klowdékòn ké mété 150 lanné avan disparet pwan'y. Pannan tan-an, travayè plantasion bannann ka mò palakoz sé yo sé Bétjé-a té ka blijé sèvi épi pestisid-tala ek tout kalté mové maladi kontel kansè lapostat, maladi Alzaymè ek Parkinson ka fè siwawa adan popilasion-an davwè i bwè an dlo wobiné (swédizan potab !) ki ré foulbak épi klowdékòn.

    Nan lanné 2015, Louis BOUTRIN vini éli adan primié Kolektivité Téritorial Matinik ki ranplasé Konsey réjional, asou lis "Gran Sanblé pou ba Péyi-a an chans" éti sé Alfred Marie-Jeanne, met-a-manyok lè MIM (Mouvement Indépendantiste Martiniquais), ki té lidè'y. BOUTRIN trapé 5 reskonsabilité (laliwonday, lapech, espow, transpò ek lagrikilti) davwè pa ni sifizanman moun adan Komision Ekzékitif la : 8 éli selman. Fok té ké fè kon la Kows ek ajouté omwens 4 moun an plis. Toutfwazékant, sa pa opozé'y djoubaké red pou fè tout sé sektè-tala vansé pli douvan.

   Mi anvwala i fini sòti an lot liv yo ka kriyé L'Audace de changer. Un New-Deal écologique pour la Martinique (éditions Scitep) éti i ka pozé yonndé keksion ki fondalnatal pa rapot a divini Matinik. Liv-la ni 2 gran dékatman andidan'y : yonn asou lanmannè BOUTRIN ka konsivwè évolisions enstitisonel Matinik ; lot-la asou lanmanniè i ka wè zafè dévlopman soutènab la lakay-nou. Fok li liv-tala san tadé pou sa konpwann ki si nou wè Matinik ankayé dépi sitelman lanné sé davwè laplipa sé nonm ek fanm politik matinitjé a pa janmen pwan tan pou katjilé an manniè ki sérié asou léta-nou ek sa nou té ké kapab fè pou sòti adan anyaj-la éti nou adan'y lan.

 

   Raphaël Confiant

Connexion utilisateur

Dans la même rubrique

Commentaires récents

  • Finkie le gâteux à propos des étudiants de Sciences Po

    C'est dommage.

    oss07

    16/05/2024 - 08:37

    L'homme est un mammifère et, à ce titre, les groupes qu'il constitue revendiquent un territoire, Lire la suite

  • Finkie le gâteux à propos des étudiants de Sciences Po

    KANAKS

    Albè

    16/05/2024 - 06:58

    Le peuple kanak vit sur sa terre depuis au moins 5.000 ans. Il ne l'a jamais quittée. Lire la suite

  • Ces "nationalistes" qui demandent à la justice française d'annuler...

    "Parfait enculé"

    oss07

    15/05/2024 - 20:54

    "Parfait enculé" est une injure homophobe, sexiste, que la loi française proscrit.
    Lire la suite

  • Yo tout-la ka kouri "la Foire de Paris"

    SUR LES RESEAUX

    Albè

    15/05/2024 - 08:26

    On a pu voir une certaine dame fort acharnée quant à l'africanité de la Martinique y tenir un pet Lire la suite

  • Descendants d'Indiens et d'Africains, ils expulsent des migrants

    "Mamdiarra Diawara", vous revendiquez...

    Frédéric C.

    11/05/2024 - 10:57

    ...le droit d'exprimer vos dix vergences. J'entends bien ! Lire la suite