Lapli san-manman anlè zékal-tet nou

Rubrique

   Sé badjolè-a ki ka prétann ki zafè mofwaz (changement) klima a sé an kouyonnad dwet koumansé ka katjilé titak dépi yonndé tan.

  Toupatou anlè latè, klima-a ka sanm sa ki anni vini dekdek (fou) toubannman. Atè la Sibéri, la éti ka fè pli fwet, tanpérati-a monté pa koté 40° lot jou-a ! Sé konsidiré an jou, tanpérati-a té ka létjété (plonger) a 5° atè Matinik oben Gwadloup. Epi lè nou ka fè tan jété an zié asou l'Ewop ek la Fwans, sa nou ka wè ? Ki atjelman ni koté éti moun ka sipòté 40 oben 45° chalè, bagay ki pa janmen rivé adan tout listwè-yo.

   Oblijéman ni an bagay ka woulé la, ni an boulvèsad ki paré mété limanité tjou-pou-tet.

   Anni gadé tou (aussi) ki manniè sa yé Matinik sé tan-tala ! Lapli an zo-nou san rété aloski septanm-oktob poko menm rivé. Gwo bidim lapli ka anni fésé kò-yo atè, lavalas kon yo ka di Ayiti, konsidiré nou té bokanté (changer) klima : nou toujou viv adan an klima twopikal mé ou sé di sé adan an klima ékwatorial nou yé atjelman. Tout moun sav sa ki lotè sitiasion-tala ? Lizin ka ladjé lafimen, loto, tren, bato ek avion ka izé lésans alé-pou-viré, danbwa (forêt) yo ka anni dépotjolé (détruire) tout koté, kay ek imeb yo ka konstwi nenpot koté, lawviè ek flev yo ka détounen, podui chimik yo ka anni dévidé san katjilé ki salopté yo pé simen kisasayésa (etc.)...

   I ja pres two ta, i ja ka ta kon yo ka di Gwadloup, ek si zot wè nou pa pòté mannev vitman-présé pou sa pwan an lot larel, sé yich-nou ek ti-yich nou ki ké pwan fè. Asiré-pa-pétet ! Malè pou nou, i ka sanm sé gouvelman-an, kisiswa bò politik yo, ki yo  kominis ki yo kapitalis, ka rifizé admet ki nou kay chapé-tonbé adan an lélékou (désastre). Yo tout-la enmen vréyé bel pawol asou laliwonday (environnement) lè yo ka jwenn men sé konsit (conférence) yo a pa ka pwan pies désizion ki sérié pou sispann épi zafè pété tjou lanati.

   Mi sé kon sa nou tout-la, épi an konpowtasion ireskonsab tala, nou ka fouyé fos-nou...

Connexion utilisateur

Dans la même rubrique

Commentaires récents

  • Nouvelle-Zélande. La culture maorie boutée hors de l’école

    COMME LE HAKA......

    poi

    21/11/2025 - 10:09

    Ce célébrissime chant de guerre maori est enseigné (j'espère que c'est encore le cas ) depuis qq Lire la suite

  • Serge Letchimy confronté à la justice pour son départ en retraite

    RETABLISSEMENT

    abcx

    20/11/2025 - 22:34

    "Confronté à la justice pour son départ en retraite". Lire la suite

  • Les Antillais de l'Hexagone doivent lancer un avertissement aux racistes et fascistes !

    POI vous êtes

    Jeannot Negzago

    20/11/2025 - 05:39

    D'une mauvaise foi abyssale. Vous faites semblant de ne pas comprendre de quoi il s'agit. Lire la suite

  • Les Antillais de l'Hexagone doivent lancer un avertissement aux racistes et fascistes !

    POI, vous n’avez pas compris que s’il y a une "guerre ethnique"

    Frédéric C.

    19/11/2025 - 18:44

    ...en France, elle sera lancée par les fascistes-racistes de rue (et armés, circulant en meute). Lire la suite

  • Les Antillais de l'Hexagone doivent lancer un avertissement aux racistes et fascistes !

    C'est parti pour la guerre civile ethnique !!!

    poi

    19/11/2025 - 13:42

    Super : exigence de partis ,de bandes ,de grouoes ,"d'organisations "et pourquoi pas de mouvement Lire la suite